nailian nga artista iti literatura

makaparagsak a maammuan a mairamraman met gayam a mailislista a kas nominado iti pammadayaw a nailian nga artista iti literatura dagiti mannurat nga ilokano nga agsursurat iti iloko ("agsursurat iti iloko" kunak kas pangisingay iti kinamannurat iti iloko, ta nupay adda a talaga dagiti mainomnominar a mamannurat nga ilokano itoy a nailian a pammadayaw, ket maysa wenno dua kadakuadan ti napili kas nailian nga artista--ni f. sionil jose, nga agsursurat iti ingles, manmano laeng ti agsursurat iti iloko).

kas naammuak kadagiti mapagtalkan a taudan, idi 2003, nairaman da apo juan s.p. hidalgo, jr. ken apo jose a. bragado kadagiti napagpilian a nominado para iti literatura. kasakbayanna, idi 2001, nominado met laeng ni apo johnny hidalgo. da appo virgilio almario ken alejandro roces ti napili idi 2003. ni f. sionil jose met idi 2001.

ita a 2006 a panagpipili manen iti nailian nga artista, nairaman manen a nailista kas nominado ni apo johnny. 19da amin a nominees iti benneg ti literatura ti national artist award, isuda da: cirilo bautista, antonio realce berango, linda ty casper, clodualdo del mundo sr., ophelia alcantara dimalanta, gilda cordero fernando, lazaro francisco, juan s.p. hidalgo, jr., lucila hosillos, magdalena jalandoni, bienvenido lumbera, genoveva edroza matute, buenaventura medina, jr., carmen nakpil, francisco "soc" rodrigo, rogelio sicat, kerima polotan tuvera, azucena grajo uranza, ken rene villanueva.

nupay kasta, nalpasen dagiti deliberasion, napili kano kas dua a finalist da bautista ken lumbera, sa iti maysa pay a deliberasion, ni dr. lumbera kano ti posible a mapili a mainominar iti malacañang iti final a panangpasingked ken panangpirma ti presidente ti republica. ni ngaruden dr. lumbera ti sumaruno a national artist for literature, ti maika-11 a mapadayawan manipud idi 1972 a pannabuangay ken pannakaited ti kaunaan a pammadayaw kadagiti mabigbig nga artista iti filipinas.

komplikado, narikut, agdalan iti adu a proseso ti pannakapili dagiti nailian nga artista a maited laeng iti kada tallo a tawen.

kaaduanna a napolitika daytoy a pammadayaw. kinapudnona, kas kunkuna dagiti agkunkuna, nabangon daytoy a pammadayaw gapu met laeng iti politika ken pinnolitika. idi 1972, nga isu met laeng ti tawen ti pannakayetnag ti linteg militar iti pagilian iti rehimen daydi apo ferdinand marcos, nabuangay kano ti pammadayaw a national artist kas pangliwliwa wenno pangay-ayo kadagiti mannurat ken dadduma pay nga obrero iti arte a kaaduanna a sumupsupring iti linteg militar wenno iti dictadoria a marcos. ni nick joaquin a maysa kadagiti immun-una a napadayawan (kaunaan da jose garcia villa ken amado v. hernandez nga agpada a napadayawan idi 1973) ket napilpilit a nangawat iti awardna idi 1976. kontra met ngamin ni joaquin idi iti linteg militar. impatangken daydi apo nick nga awatenna laeng ti awardna ngem iti maysa a condision: nasken wayawayaan ni apo macoy ni nakapupok nga activista a mannurat jose "pete" lacaba, a gayyem ken kadua ni joaquin.

idi 1997, nagbalin a kontroversia ti pannakapartuat ti maysa a benneg iti awards--ti historical literature--a naited ken ni apo carlos quirino. maal-alidamad idi a sigud nga iti benneg ti literatura a nainomanar ni apo quirino. ngem gapu ta saan met a creative wenno fictive ti forte ni quirino no di ket pakasaritaan, inyaramidan kano ti ramos regime iti bukodna nga award: ti national artist for historical literature. agingga ita, awan kano metten ti mainomnominar iti daytoy a benneg. apay ngata a di mainominar da teodoro agoncillo, renato constantino, wenno dadduma pay a historiador?

idi met 2003, adda rimsua a saysayangguseng maipapan iti no apay kano a napili ni apo alejandro roces idinto ta manmano wenno awan kano met ti naindaklan la unay a naaramidan wenno obrana iti literatura, malaksid kadagiti sumagmamano ken nararabaw la kano a sarsaritana maipapan iti pallot.

agingga ita a 2006, kontroversial latta daytoy nga awards. pagaapaanda. lalo iti bennegna a literatura (nupay napolitika latta met kadagiti sabsabali pay a benneg, kas iti sala, musica, teatro, pelicula, broadcast arts, visual arts, arkitektura ken kaaliadona nga ar-arte, fashion design).

adda ngamin dagiti saan a manganamong iti posible a pannakapili ni dr. lumbera. kaykayatda ni dr. bautista. mas makuna kano ngamin a "creative writer" ni cirilo, idinto a "literary critic" kano laeng ni bienvenido. kangrunaanna, maysa kano a "nasionalista" ngamin ni dr. lumbera. ket natural, ta adu ti allergic la unay iti masasao a "nasionalista" ta ibagada a maysaka kano a "komunista" no maysaka a "nasionalista" aglalo no sika ket 'tay tipo pay nga "aktibista" wenno "militante," komunistaka, kunadan kaniam.

ni apo alfred yuson ti kangrunaan a mangdildillaw. kangrunaan kunak ta insuratna iti nalatak a kolumna iti philippine star (marso 20, 2006 nga issue) ti "pannakadismaya" a simken kenkuana iti di pannakapili ni apo bautista, a pinauluanna iti "nationalist artist, anyone?" adu ti linawlawat ni apo yuson iti kolumna a madi ti nagsaadanna iti adu a nakabasa. ket natural adu met ti reaksion ken resbak kenkuana.

inkolum ni apo krip (birngas ni yuson): "If it were to be an absolute one-person choice however between Bautista and Lumbera, I say give the creative writer the better due, as the scholar, researcher and critic is necessarily a second-tier citizen in the republic of arts and letters."

para ken ni apo kripotkin (nagan ti kolumna iti star), maysa laeng kano a second class a citizen ni dr. lumbera ta maysa laeng met a literary scholar, researcher ken critic ket saan kano a creative writer piman.

imbales met dagiti mangisakit ken ni apo bienvenido a di kano ammo ni apo krip ti taltalanggutangenna, dina ammo kadi kano a maysa met a mannaniw ken dramaturgo ni apo bien? kuna ni rosario cruz lucero, maysa a mannurat ken profesora a taga-U.P.: "This only points to Mr. Yuson’s own semi-illiteracy and skewed ignorance about the whole field of Philippine literature. How can anyone putting himself forth as a spokesperson for Philippine literature be entirely ignorant of Lumbera’s primary position in the canon of Philippine culture and literature as playwright and poet? Much more can be said for Dr. Lumbera’s artistic, intellectual and inspiring influence in the whole field of Philippine literature, in the multiplicity of its cultures and languages."

intalantan pay ni apo yuson ti nangngegna kano a saritaan dagiti sarangusong kano a mamannurat iti U.P. nga agsursurat iti Ingles: "By the by, not a few writers in English in UP and beyond have asked jocosely of one another, over bottles of beer: 'Name me one particularly memorable work of literature Lumbera has penned.' These same beer house rhetoricians also predict that it is the "extreme Left" that will be overjoyed by their champion's ascension as National Artist. The communist candidate, it has been said rather bitchily."

nakaro met unay daytoyen. adtoy manen ti di umawer-awer a diskusion wenno debate iti "pure art" ken "mass art." ti baog a pamanunotan ken impotent a pammati a no agsursuratkan maipapan kadagiti masa wenno lumpen, no maidasig kas proletarian art ti artem wenno ti kinaartistam--no makita kas nasionalista ti takder wenno tignaymo a mannurat wenno artistan ket ibagan a dagus dagiti reaksionario ken pasista nga isip a maysakan a "komunista."

itoy nga intira ni apo krip, kastoy met ti intira kenkuana ni josephine barrios, maysa met laeng a mannurat ken profesora iti U.P.: "Mr. Yuson has irresponsibly called Dr. Lumbera 'the communist candidate,' making him an open target for the likes of Maj. Gen. Jovito Palparan, who was decorated yesterday for his 'anti-left executions.' I am therefore holding Mr. Yuson responsible for whatever may happen to Dr. Lumbera."

ngem ti makitak a kakaruan nga impact a linabid ni yuson ket daytoy a palnaadna: "I must say that I find his criticism unfairly biased for Filipino and regional writers; he has practically dismissed the works of writers in English. I suppose that's because he likes to be seen as, or is in effect seen as, a 'nationalist.'"

kakaruan, kunak, ta linagidawna ti regional writers. a pakairamanan dagiti mannurat iti iloko, sebuano, hiligaynon, bikol ken wen, tagalog (wenno filipino), kdpy. pakairamanan dagiti mannurat nga ilokano, nangruna dagiti agsursurat iti iloko. ta ngarud, ar-aronan manen ni apo krip ti ungtob iti nagbaetan dagiti mannurat iti ingles ken rehional a pagsasao iti filipinas a no sadino kasla lalaisen dagiti inglesero dagiti rehional writers kas "baduy" wenno "bakya" ket uy-uyawen met dagiti tagalista, sebuanista wenno ilokanista dagiti inglesero kas "burgis" wenno "elitista."

pudno nga isaksakit ni dr. lumbera dagiti regional writers. itantandudo ken isalsalakanna ti rehional a literatura. ta segun ken apo bien, dagiti rehional a literatura isuda ti bagi ken mangibagi iti nailian a literatura. a saan ket nga ingles (nupay kunkuna met ni dr. jimmy abad ketdi, a, ti english literatute kano iti filipinas itan ket tagikukuan dagiti filipino nga agsursurat itoy--sinakupda kano ketdi metten ti ingles ket isu a nagbalinen a nakafilfilipino daytoy, at least iti filipinas).

ngem madi daytoy nga ipalpalnaad met ni apo yuson. pagbalinenna a second class citizens iti nailian a literatura dagiti mannurat a rehional ket ti kayatna laeng nga itandudo ket dagiti mannurat iti ingles? addan sa mamait ni apo krip ta dinan sa pay ammo nga uray ni dr. bautista ket agsursurat met iti tagalog--maysa a bilingual a mannurat ni apo cirilo, saan la nga iti ingles a nalaing! pulos ngata a di ammo ni lakay krip a ti umuna ken kakaisuna a novela ni apo cirilo ket naisurat iti tagalog (ti "galaw ng asoge") ken naipablaak pay nga immuna iti liwayway sakbay a nailibro daytoy! wenno di ngata patien ni yuson a ni lakay cirilo ket napili pay kas "makata ng taon" idi 1993 iti surian ng wikang filipino gapu iti impangabakna a tagalog a daniwna! ken no basbasaek dagiti obra ni apong cirilo, tagalog man ken english, makita ken mariknam ti patriotismo ken/wenno nasionalismo (nangruna la garuden iti epikona a "sunlight on broken stones"). ket no dillawen wenno kaariek la unay ni apong krip dagiti "nasionalista a mannurat" maariek met ngarud koma ken ni apo bautista!

santo pay lang agsansaninglot ni apo krip a kunam lan' ubing a naagawan iti abalbalay nga agtabtabtabbuga: "I suppose that since my stalwart friend Virgilio Almario was anointed National Artist for Literature in 2003 (on the strength of his poetry in Filipino AND criticism, and conceivably not because scholar-critic Resil Mojares plugged for his scholarship on Filipino literature), a trend has been established, with Bien Lumbera's succession, that may keep our creative writers in English at bay where the National Artist for Literature is concerned."

butbutngen met laengen ni apo yuson ti bagbagina ta amangan no inton adda met manginominar kenkuana ket saanto met a mapili, a, ta maysa isuna a creative writer in English a pinarsua?

madi, madi dagitoy nga itartarabitab ni lakay alfred. namak payen no adu ti mamatpati met kadagiti insinuations ken patutsadana? awan la ket la ngaruden, a, ti namnama pay a maiyalnag koma met dagiti pudpudno a regional writers a mainomnominar, kas kada appo johnny hidalgo ken joe bragado ken sumarsaruno pay nga ilokano nominees. ta ti la kayat metten ni lakay krip ket dagiti laengen English writers ti rebbengna nga agsagrap iti daytoy a NAILIAN pay met a pammadayaw. saan met ket a dagiti laeng inglesero ti umili iti ili a filipinas, kunam sa.

ania met ti makunayo, kakadua? nayonakto pay daytoy a paliiwko. siputak pay dagiti agdama a pasamak.

apayen, your dishonorables?

nakas-ang a damag daytoy para kadagiti kailiak iti nueva vizcaya ken pati payen quirino. lalo kadagiti maapektaran, tattao man ken nakaparsuaan.

SC allows mining operations in Nueva Vizcaya, Quirino
First posted 06:48pm (Mla time) Mar 31, 2006
By Tetch Torres
INQ7.net

THE SUPREME Court has dismissed a petition by an environmental group that sought to stop an Australian mining firm from operating in the provinces of Nueva Vizcaya and Quirino.

With the high court ruling, Climax-Arimco Mining Corporation (CAMC) can conduct its mining activities in these areas despite claims by members of the Didipio Earth-Saver's Multi-Purpose Association Inc. (DESAMA) that the firm violated Republic Act No. 7942 or the Philippine Mining Act.

The group noted that the law did not allow firms to operate in mining areas without paying just compensation to affected residents.

In a 39-page decision, the high court First Division said Section 76 of RA 7942 allows mining companies to enter private lands to conduct mining activities.

The high court explained that the use of private lands was valid if it would be for public use.

"[The] mining industry plays a pivotal role in the economic development of the country and is [a] vital tool in the government's thrust of accelerated recovery...Irrefragably, mining is an industry, which is of public benefit," the high court said in the decision penned by Associate Justice Minita Chico-Nazario.

The high court also clarified that negotiations for just compensation could be done through the panel of arbitrators from the Mines and Geosciences Bureau (MGB).

Members of the group sought a high court ruling for fear that residents would be displaced by the mining activities.

On February last year, the Philippine Mining Act of 1995 (RA 7942) and its Implementing Rules and Regulations (IRR) were declared constitutional by the high court after it upheld its Dec. 1, 2004 decision.

The 246-page resolution penned by now Chief Justice Artemio V. Panganiban maintained that all conceivable aspects of the case -- factual, constitutional, legal, philosophical, technical, financial, ecological, environmental, and technological -- have been extensively taken up and addressed during its lengthy and purposeful debates and deliberations.

nabayagen nga issue daytoy idiay vizcaya ken quirino. kaaduan nga umili ti kontra iti daytoy a panaggamsaw ken panangrames ken pananggamrud iti rekursos naturales. aglalo kadagiti maapektaran a mismo kadagiti lugar a pagminasanda. ti laeng met maymayat kadagitoy a projecto ket ti govierno local sadiay capitolio ti bayombong ta natural "dakkel kano ken adu" ti maitedna a pagsayaatan ken pagsapulan iti provincia. wenno pakasapulanda, a, ngata a nangnangruna. asi pay dagiti umili nga aglak-amto manen kadagiti didigra nga itden ti pannakaidadanes ti nakaparsuaan, nangruna iti nakaro a layus ken panaggidday.

"mining is an industry, which is of public benefit" kuna pay piman 'diay maysa a mahistrado. ti nasayaat ket makapan koma a mismo dagitoy a mahistrado iti sitio ti minasan tapno personalda a makita ti pamsaakan ti panagminas. baka agbaliw ti pangngeddengda.

agnakemtayon

manipud ken ni manong ariel s. agcaoili, adtoy ti manakem nga awis a manakman:

2006 International Nakem Conference

CALL FOR PAPERS

The overarching aim of Nakem Conference is to bring into focus the various critical practices of the Ilokanos in the Philippines and abroad and to reflect on these practices under the prism of the nexus of global cultures, the urgent need to affirm minority cultural rights in the face of the hegemonic positioning of dominant cultures, and the need to articulate the silences in the narratives of struggle and survival of the Ilokanos.

In light of the 2006 celebration of the centennial of the Filipino sakada experience in the State of Hawai`i, Nakem Conference aims to contribute to the reclaiming of the memory that attends to the sakada experience and to propose a cure to the systematic amnesia that besets exile and diaspora, the latter the lot of the many Ilokanos and Filipinos in many countries.

Nakem Conference gathers scholars, creative writers, linguists, educators, and cultural administrators, rights advocates, and educational leaders from East and Southeast Asia, Australia, the Mainland U.S., and Hawai`i.

Nakem Conference will include various panels dealing with the teaching and importance of heritage languages in the United States, with particular emphasis on Ilokano. Needs, issues, policies, and trends will be explored.

Venues, Registration, and Deadlines

The conference will take place at the University of Hawai`i Manoa (UHM), but the concert, “An Evening of Philippine Music and Classics” will be held at the FilCom Center. Deadline for submission of abstracts is June 15 and full paper, July 15, 2006. Individual proposals are accepted, however, proposals by panels are encouraged.

Accommodation will be at the East-West Center, UHM campus, at pre-arranged packages of $196 and $147 for a studio, and $140 and $105 for double dorm occupancy for 4 nights and 3 nights, respectively. Preregistration: $50. Late registration: $100. Accommodation package payment MUST be sent with registration to insure housing at the EWC. Registration deadline is August 1, 2006. Please write Money Order or Postal Check only payable to Timpuyog and send it to Nakem Conference Secretariat in the address below.

No travel assistance is available. Participants coming from other countries will have their names submitted to the U.S. Embassy in their respective countries for visa assistance.

For further inquiries, write or email: Nakem Centennial Conference Secretariat, Ilokano and Philippine Drama and Film Program, 2540 Maile Way, Spalding Hall 255, Honolulu, Hawai`i 96822. E-mail addresses: nakemconference@yahoo.com or precye@aol.com. (Attn: Aurelio Agcaoili/ Precy Espiritu) Phone: 808-956-8405. FAX: 808- 956-5978.

ala, padasentay' man ketdi ti dumar-ay. bareng, a, no adda agpadawat iti pagplete iti eroplano, agpadawat iti doliar a gastuen, mangampon kadatayo bayat ti kaadda iti estado ti hawai`i. kangrunaanna, bareng a no makalusottayo kadagiti naulpit a konsul iti us embassy ta ikkandatay iti visa nga umadak iti daga ni angkel sam.

idiay kano lallo ita a tawen, kagumilan

manipud iti damdamag ti bannawag (iti issue a marso 27, 2006):

Lit. Seminar-Worshop
ti GF, maangay iti Lallo

Maangay ti maika-38 a Literary Seminar-Workshop ti GUMIL Filipinas, ti gunglo dagiti mannurat nga Ilokano iti Filipinas ken ganggannaet a pagilian, iti Lallo High School, Centro, Lallo, Cagayan, iti Abril 21-22-23 babaen ti panangsangaili ti GUMIL Cagayan, kas impakaammo ni GF President Dionisio S. Bulong.

Kinuna ni D.S. Bulong a sakbayna, naipakaammo a maangay ti seminar-workshop iti Laoag CIty ngem nagsanud ti GUMIL Ilocos Noste (a mangsangaili koma iti semina-workshop) gapu iti kasasaad ti salun-at ti presidentena, ni Elizabeth Madarang-Raquel.

Innayonna a pagsayaatanna, siaayat ti GUMIL Cagayan nga idauluan ni Arthur P. Urata a nangallawat iti responsibilidad iti baet ti kaababa ti panawen ti GC nga agsagana.

Kas kinuna ti maysa pay nga adigi ti GC ken agdama a bise presidente ti GF, ni Bokal Vilmer V. Viloria, agsakripisioda tapno maisayangkat ti pasken, kinuna pay ti presidente ti GF.

Mainaig itoy, idawat ti liderato ti GUMIL CAgayan kadagiti kameng ti gungloda, nangruna iti GUMIL Gonzaga a kaaduan ti kameng, a tumulongda koma iti panggep.

"Ngem saan a kabaelan amin nga ibaklay ti grupomi dagiti rumbeng a maisagana kasta met ti pannakaimaton ti seminar-workshop. Tumulong koma met dagiti padami a provincial chapter, aglalo dagiti opisial ti GF tangay para iti amin ti pasken," kinuna da Viloria ken Urata.

Mangrugi ti rehistrasion iti alas tres iti malem iti Abril 21. Iti karabiyanna, maangay ti programa a pakapadayawan dagiti napili a Pedro Bucaneg Awardees, Leona Florentino Awardees, dagiti umawat iti Special Awards manipud iti GF, ken pakayawatan ti gunggona dagiti nangabak kadagiti salip iti panagsurat (iti 3rd Premio Andel, 2nd Sta. Raffaella Ilocano Community Literary Awards, 8th AMMA Foundation Literary Awards, 1st T. Gabriel Tugade Literary Awards, ken Reynald F. Antonio Awards for Iluko Literature).

Pormal a maluktan ti programa iti panagsarita dagiti sangaili a pakairamanan dagiti agsangaili nga opisial ti ili. Kalpasanna, marugian ti seminar-workshop.

Mabingay iti dua a grupo dagiti agseminar: maysa ti buklen dagiti agdadamo ken agngayangay a mannuray; maikadua ti grupo dagiti batido nga agsursurat. Lima met a sanga ti literatura ti mataming--ababa a sarita, daniw, salaysay, nobela, ken saribitniw. Dagiti maibilang a teddek ti Literatura Ilokana ti aglektiur.

Mainaig iti daytoy, maidagadag kadagiti makiseminar, aglalo kadagiti agdadamo ken agngayangay, a mangitugotda kadagiti sinuratda a ma-workshop. Nasaysayaat pay no adda sumagmamano a kopia ti sinuratda. Agtuloy ti workshop iti rabii. No nasken, maituloy pay iti kabigatanna, Abril 23.

Ni Ms. Djuna R. Alcantara, secretary general ti GF, ti mangidaulo iti pannakaimaton ti seminar-workshop.

Kas iti kallabes, P500 ti registration fee agraman dagiti senior members ti GF. Kuna ti GUMIL Cagayan nga ad-adalenda ti posibilidad a maikkan dagiti estudiante iti haiskul, aglalo dagiti agad-adal iti Lallo High School, iti nababbaba a registration fee.

Maipalagip met a saan a mangpili ti GF iti Miss GUMIL itoy a tawen. Maaramidto daytoy iti umay a tawen, kas kuna ti liderato ti GF.

addayta, idiay gayamen lallo ti paggugumilan. intayto, a, manen makigumil. pagsayaatanna ta maifocus san iti taltalaga a literary seminar-workshop ti nasao a pasken-mamannurat. sapay koma. ta dinto manen madismaya dagitay damona ti makadar-ay wenno agdadamo a mannurat a makunkuna. ta kadagiti kano napalpalabas a panaggugumil ket awan met ti nasursuroda kadagiti id-idoluenda a mamannurat a naglektiur. ta ad-adda kano met a polpolitiko ken polpolitika ti maar-aramid iti pasken.

ania ket kanon, lalo itay napalabas a gumilan idiay suso beach, ta kaim-imasan ti lecture iti panagsurat iti pangsalip a sarita ket bigla lattan nga adda ni imelda marcos ket ania pay, naisardeng ti napintas a lecture, pinagpupurokan a linawlaw ken sinursurot dagiti mannurat ni imelda, dakulap ditoy dakulap dita, ket uray la nabisbisinan dagiti delegado ta nasurok metten a dua nga oras a nagbitbitla ni imelda maipapan kadagiti marcoses ken ti nakapimpiman kano a kasasaad ken sasaadenda.

sapay koma ta saanen a maulit dagiti kakastoy a pagteng a mangisturbo iti panagadal dagiti mannurat. uray pay adda umay wenno maawis a politiko, adda koma orasna wenno mayeskediul ti panagparang wenno panagbitlana. wenno awan koman ti maaw-awis (no sinno ketdi, a, ti agaw-awis iti kas ken ni imelda marcos!) a polpolitiko a mangdadael iti oras dagiti mannurat. awanto met la ti serserbi dagitoy a politiko iti panagrang-ay ti gumil wenno iti idudur-as ti literatura nga iloko. bin-ig la a karkari iti tulong wenno ayuda ti inda itantanawtaw ket agtalinaed la a karkari met.

ti ketdi awisen a pepersonalidad, dagitay, a, koma met laeng mamannurat a nalatak ken maibilang a "higante" iti literatura. padasenyo nga awisen dagiti kas ken ni nailian nga artista iti literatura f. sionil jose, wenno ti posible a sumaruno a baro a national artist manen a ni bienvenido lumbera. wenno dagiti kas kada edith tiempo (a national artist met laeng), virgilio almario (national artist manen), jun cruz reyes, butch dalisay, lilia quindoza santiago, edgardo reyes, efren abueg kdpy a mabigbigbig iti philippine literature. dagitoy ti pagsaritaen (iti uray english wenno tagalog) ta kitaem no di uray agmalmalem-agpatpatnag ket agdengngeg dagiti delegado a didan madmadlaw ti bisindan!

kangrunaanna pay, sapay ta awanen ti mapasamak nga open a panagdidiskutir, panagpipinnabasol, panagaapa maipapan kadagiti internal nga issues wenno pakaseknan ti gumil filipinas, nangruna iti maipapan iti kuarta. nakababain man daytoy a banag. agaapa a mamannurat maigapu iti kuarta. masmasdaaw dagiti damona ti dumar-ay, dagiti sangaili, iti kastoy a maim-imatangan ken mangmangngegda no kua. dida a pulos ipagpagarup a kakastoy gayam kano ti galad ken galgaladen dagiti id-idoluenda a mamannurat. nakababain man ti kastoy. saan la adagiti maseknan nga agaapa a mamannurat ti maibabain ngem pati payen ti intero nga organisasion. saan koma met a kastoy, saanto koma metten a kastoy ti maaramiden.

ala, intayto 'diay lallo, kakagumilan!

ti tmi filipinas ken ti panagkaykaysa dagiti mannurat nga ilokano/mannurat iti iloko

kadagiti agdamdamag ken dadduma pay a masikoran wenno mariribukan maipapan iti no ania, aya, daytoy tmi filipinas; ania, aya, ti talaga a panggep daytoy a gunglo wenno timpuyog, ania ti gapu a nabuangay daytoy--maysa kadi, aya, daytoy a rebelde a grupo dagiti "ambisioso" wenno sansanuong a mannurat nga ilokano/mamannurat iti iloko? maysa kadi, aya, a "break away group" wenno "splinter group" a simmina iti gumil filipinas? panggepna kadi, aya, a tippuogen ti gumil? panggepna kadi, aya, nga idadanes ti literatura iloko?

masungbatan dagita itan (hopefully, a) babaen daytoy salaysay ni apo john b. buhay, ti agdama a presidente ti tmi filipinas. ni met laeng john ti agdama a presidente ti gumil nueva vizcaya.


PANAGMAYMAYSA DAGITI MANNURAT
ni JOHN B. BUHAY

Addan uppat a gunglo dagiti mannurat nga Ilokano: ti TMI Amerika (rehistradon), ti GUMIL Filipinas (GF), ti TMI Filipinas (rehistradon) ken ti PLUMA (da Apo Rodgerry Rodriguez iti Ilocos Sur). Dimi ammo no adda pay sabali. Ket makunami a daytoyen ti rugi ti panagsantak ti Literatura Ilokana. Iti biangmi, naluktanen dagiti ruangan tapno mataming dagiti nakapuy a benneg ti Literatura Ilokana. Ta no ad-adu ti agtrabaho, nalaglag-an ti bannog. Ania ti trabaho dagitoy a gunglo? Isu ti pannakapasantak ti Literatura Ilokana. Panagkunami, daytoyen ti rugi a lumawa ti pagdakiwas dagiti mannurat tapno pagbibingayanda ti narigat a trabaho--ti pannapasantak ti Literatura Ilokana. Idiay Zurich, Brazil ken Russia, ti kinaadu ti grupo dagiti mannurat ti nangparang-ay ti literaturada iti sangalubongan. Ditoy Pilipinas, iti Literatura Ilokana, agdadamotayo pay laeng no kasano a pagbibingayan ti trabaho.

Ti Prinsipio Ti "Unity In Diversity"

Amintayo ket mamati a ti kaimbagan a wagas tapno nalag-an ti maysa a trabaho ket panagmaymaysa (unity). Ngem ditay' met agmaymaysa? Dayta ti parikut. Gapu ta ditay' ammo dagiti konsepto no "kasano" ti panagmaymaysa. Awantayo pay idiay "no kasano" a pasantaken ti Literatura. Addatayo iti "no kasano" a maawatantayo ti kosepto ti panagmaymaysa.

No ditay' maawatan nga umuna daytoy, uray pay umadu ti grupo dagiti mannurattayo, ditayto maisagpat ti Literatura Ilokana. Ta adda pay laeng dagitay tagidaksenda ti panagadu ti gunglo dagiti mannurat imbes a pagragsakanda!

Maisagpatmo, aya, ti Literatura Ilokana no maymaysaka, met? No maymaysa laeng ti gunglotayo, pagaapaantay' laeng no asino ti agidaulo, agpipinnolitika, agkikinnusit, agsusubang, adu a kapanunotan ti di maaramid. ditay' pay la palubosan a mabukel ti adu a gunglo tapno maaramid "amin" a kapanunotan, total ket Literatura Ilokana met laeng ti pasantakenda?

Masaludsod: Saan kadi a "panagsisina" dayta? Saan! Ta addada met laeng iti sidong ti Literatura Ilokana. Ti rigatna kadagiti dadduma a lallakay iti GUMIL, ipagarupda a kukuada laeng ti Literatura Ilokana. Kukuatay amin, a. Agyamanka ketdi ta adda kaduam a mangpasantak.

Ti dua a konsepto ti panaymaymaysa: Unity in uniformity ken Unity in Diversity. No uniformity, kunatayo, masapul a tamingentayo ti maysa a trabaho babaen ti maymaysa a rikna, kapanunotan, ken wagas. Maiparit ditoy ti panagduduma iti kapanunotan. Sakbay a mataming ti maysa a trabaho, masapul nga agmaymaysada nga umuna. Daytoy ti kadaanan a konsepto ti panagmaymaysa. Pilitenda nga agmaymaysa amin a kapanunotan. Naimbag la unay daytoy, iti kondision, "no maaramid." Ti maikadua, unity in diversity. Isu ti pannakaipalubos a maaramid amin a kapanunotan iti maymaysa a panggep. No dimo kayat ti kapanunotak, suminaka tapno aramidem ti kapanunotam iti isu met laeng a panggep--ti pannakapasantak ti Literatura Ilokana. Isu a "unity" babaen ti "diversity." Saan a panagsisina dayta ta maymaysada iti panggep.

Ti unity in diversity ti ikamkampaniami ditoy. Dikami mamati iti "uniformity." No ti ur-urayentayo ket panagmaymaysa amin a kapanunotan dagiti mannurat iti uneg ti GUMIL, mapaaytayo. Agbannogtayo laeng iti ubbaw. Ta uray dagidi mamasirib idi panawen ti Repormasion, saan a kinabaelan dagidi lider a pinamagmaymaysa dagiti Protestante. Adun ti nangpadas iti "uniformity" kadagiti nasayyasayya a religious groups ket awan ti nagballigi. Isu a nakaad-adu ti sekta-relihion iti uray ania a lugar. Ni Billy Graham, ti dandani rinespeto amin nga Evangelicals idiay Amerika, pinagymaysana amin a lider-ebanghelikal ket binukelda ti maysa a konseho, nagangayanna, nagsisinada met laeng. No dagitoy a religous leaders nga agkarkararag iti inaldaw ket dida naipatungpal ti "uniformity" dagitinto ketdin (agdama a) lider ti GF nga awan mangresrespeto kadakuada?

Gapu iti di panagbalin ti "uniformity" a konsepto ti nagtaudan ti "unity in diversity" iti teolohia. Isu a kinunan dagiti liberal theologians a promotor daytoy a konsepto: "Ala, agturongen ti tunggal maysa iti kayatna a dalan iti maymaysa a panggep: pannakaidaydayaw ti Dios a Namarsua." Ita agsisina dagiti Pentecostal, Protestante, Katoliko, Evangelicals, Unitarians, etc., iti maymaysa a panggep: maidaydayaw ti Dios. Adda panagmaymaysa iti panagsisinada. 'Tay agbarsak ti dakes.

Iti Kaso Ti GUMIL Filipinas

Ti unity in uniformity ti ipappapilit dagiti panatiko iti GUMIL. Saan a mabalin ti "uniformity" iti kaso dagiti mannurat nga Ilokano. Dikamin mamati a maaramid pay ti panagtutunos ti kapanunotan dagiti mannurat a politiko ti GUMIL. Uray pay adda agtakder a respetado ken awan mulitna a panglakayen tapno isu ti mangibaet, agkaawatandanto laeng iti ngiwat, saan iti puso ken rikna. Wen, ta saanen a "kapanunotan" ti isyu no di ket "personalan." Lider ken adigi ida ti GUMIL ngem kaarigda dagiti garampang a babbai nga agaapa iti kalkalsada. Ket dikami met nakalisi, apo. Manipud napilikami a presidente ti TMI Filipinas, tallo a text messages ti naawatmi a dagitoy ti tonoda: "dimi ipalubos a marippuog ti GUMIL!" Adda pay nayonna a pangta ti maikatlo: "aglusuloskan sakbay a kedngannaka ti pakasaritaan." Santa maria a babassit! Ania a klase ti mannurat nga Ilokano dagitoy? Agririnnippuogtayo? Agiinnibus? Imbes ketdi nga agbasatayo kadagiti pilosopia no kasano a marisut ti saan a panagkikinnaawatan? Saan, ta kuna ti maikatlo: "Dayta ti rigatna kenka a managbasa! Agpambarka kadagiti nabasam!" Umaynakami kana ipapidut kadagiti tattaona. Nagbasaak ta isapsapulak ti solusion dagiti parikut ti di panagkikinnaawatan iti GUMIL, dakes? Ala, agdenggegtayo ngarud kadagiti mannurat a managpungtot ken di agbasbasa. Apay no aglusuloskami a presidente ti TMI Filipinas, awan kadi ti sumukat? No ikalida 'toy sansanuong a biagmi, ania ti maganabda? Dakkel a pisikal a civil war iti grupo dagiti mannurat! Pulos nga awan ammo dagitoy iti pilosopia wenno konsepto ti "panagmaymaysa." No kayatmo ti panagmaymaysa, dimo ipapilit ti kayatmo, dumngegka. Panagririnnespeto, bigbigem ti konsepto ti freedom of opinions. No nagdumakay' iti kapanunotan, dika gumura. Dagiti saan nga agbasbasa, ken akikid ti pampanunotna a mannurat ti igges iti kagimongantayo a mannurat.

Ti Konsepto Ti TMI Filipinas

Idi pay la 1997 a naawatan ken pinatimi ti konsepto ti "unity in diversity" iti panagmaymaysa. Ket idi met 1998 a pinanggepmi ti mangbukel iti maysa a grupo dagiti mannurat iti IIuko. Grupo koma ti literary critics a buklen dagiti medio moderno ti estilona nga agsurat iti daniw ken sarita gapu ta nakitami a literary criticism ti natay a paset ti Literatura Ilokana. Ngem saan a natuloy ta mangrugikami idi nga agpamilia. Idi la 2003 a nakaangeskami bassit, ket nagpapilikami a presidente ti GNV. Ket nangrugikami nga agurnong iti adalan: Adda naurnongmi. Ket rinugianmi ti
binulan a seminar. Ngem idi inkuyogmi ida iti GF Kombension 2005, nakitada ti napaspasamak a panagtabbaaw ken panagaapa dagiti panglakayen ti GF. Dayta ti biddutmi, dimi koma ida inkuykuyog. Kasta met laeng ti kapadasanmi idi adda inkuyogmi idi GF Kombension (2000?) iti Santa, Ilocos Sur. Panagaapa ken saan a panagtutunos ti naadalda a dimmar-ay. No apay ketdi a mairana pay no adda maikuyogmi nga agdadamo a mannurat? Ekspektarenda la unay a "mararaem" dagiti mabasbasada a mannurat iti Bannawag. Ania itan ti kunkunada? Kasta gayam dagiti "mararaem a mannurat." Nairamankami dita. Dimi idan maawis iti seminar ti GNV. Ti kasasaadmi idi, mangtarakenkami iti adalan iti literatura, dadaelen dagiti dakes a paspasamak iti GF kombension.

Nagpanunotkami iti nauneg: yantangay mamatikami met iti unity in diversity, apay a di padasen? Insardengmi ti paseminar ti GNV. Pannakabukel ti baro a gunglo ti inkampaniami ditoy Vizcaya. Ngem awanen ti mayat a maawismi. Agkurangkami iti tao nga aginteresado. Aglalo ta dagitay adda bassit ammoda iti poetic experimentation ti sapsapulenmi. Nalagipmi ni Lawrence Martin idiay Isabela, maysa nga adalanmi iti literatura idi '90s. Medio mayat dagiti wirdo a daniwna. Kinontakmi. Ngem idi simmungbat, adda kano met buklenda a baro a gunglo idiay Isabela. Inawisnakami iti mitingda. Ti petision kontra resulta ti GF Eleksion 2005 ti isyu, kunniber iti pondo ti GF, etc. Ta kayat idi ni Apo Peter La Julian a malawagan dagiti kunniber iti GF. Ngem kinunami, makimaymaysakami kadakayo iti maysa a kondision: "diyon ituloy dagita a petpetision ta diak mamati nga adda ibungana a naimbag. No maabak dagiti maidarum, mangriribukdanto met a kasla iti maar-aramid iti gobierno." Ta saan a mangbukel iti grupo a kontra-GUMIL ti adda iti panunotmi no di ket "independent" tapno maexercise ti unity in diversity a konseptomi. Adu a panaginnadal sakbay a nagmaymaysakami: independent ti mabukel a gunglo, isu ti TMI Filipinas a kabinnulig ti TMI Amerika nga idauluan da Apo Terry Tugade, Prof. A.S. Agcaoili, Lorenzo Tabin, etc. Ta kuna kadakami ni Apo Tugade: "John, ikampaniayo ti panagbibinnuligtayo a mannurat." Ket inkampaniami. Ngem nakudrep ti pampanunot dagiti "dadduma" a lallakay iti GUMIL. Dida kayat ti makibinnulig! Marpuog kano ti GUMIL. Kasano a marpuog ket amin a kameng ti TMI Filipinas ket dida met immikkat iti GUMIL? Awan kadagiti opisial ti TMI ti immikkat iti GUMIL. Saan a ti GUMIL ti kagurami no di ket dagiti awan disiplinana a lider ti GF. Agasem, atapenda a rippuogenmi ti GUMIL? No 'toy numo ket dayta ti panggepna apay ta mangbukelkam' pay iti sabali a gunglo? Agatendarak laengen, a, kadagiti miting ti GF, yantangay siak ti GNV President, ta riribukek ti miting--agdiskursoak met, agkusitak met, agpolitikaak met, agtabbaawak iti mikropono, ipapilitko met ti kapanunotak, agkikinnabilkami a lider, agingga nga awanen mangrespeto iti GUMIL. Nalpas. Agsakripisio kadi daytoy numo iti adu a panawen ken gastos iti rehistro ti TMI Filipinas ken agurnong iti kamkameng no adda nalaklaka a pangperdi iti GUMIL? Ngarud, kakabsatko a panatiko iti GUMIL, ulitenmi: saan a ti GUMIL ti kagurami--"kabinnulig" ti tratomi iti GUMIL. Isardengtayon a pagsasaritaan ti pinnolitika iti GUMIL. Bay-antayon no saan nga akuen dagiti makipolpolitika iti GUMIL dagiti basolda ta adda Dios a mangdusanto amin kadatayo. Rehistradon ti TMI Amerika, ken ti TMI Filipinas. Saanen a maibabawi dagitoy. Awanen ti sabali a solusion ti panagmaymaysatayo no di ti ikamkampaniami: unity in diversity. Yantangay uppaten ti gunglotayo a mannurat-Iluko, agmaymaysatayo koma iti maymaysa a panggep: ti pannakapasantak ti agsusugel a Literatura IIokana. No kayat dagiti lider ti GF nga ad-adu ti maitulongda iti panagsantak ti Literatura Ilokana, aglaingda kadagiti programada. Baliwanda dagiti ug-ugalida tapno adda mangrespeto kadakuada. Iti kasta, umatendar dagiti chapter presidents ket mangngeg dagiti babassit a timekda. Kasta laeng, mga pards! Agbiag ti TMI Amerika! Agbiag ti GUMIL! Agbiag ti TMI Filipinas! Agbiag ti PLUMA! Agbiag ti LITERATURA ILOKANA!

gf convention

pakaammo: saan pay gayam a final daydiay venue wenno lugar a pakaangayan ti tinawen a convention/conferencia ti gumil filipinas itoy a kalgaw, a kas damo nga imblagko (nabasak ti pakaammo iti bannawag ket impanablaagko met).

naammuak a saan kano nga iti ilocos norte, saan nga iti ciudad ti laoag.

naalimadamadko a mabalin nga iti manen provincia ti cagayan ti pakaangayanna. ngem di pay sigurado no sadino a partikular a venue, wenno ili ta madama a matintinong.

ipanablaagkonto ditoy no maammuak ti talaga a pakaangayan ti gf convention. ken no kaano.

rilke

maysa pay kadagiti pavoritok a mannaniw ni rainer maria rilke, maysa nga austrian ngem ad-adda a naglatak kas mannaniw iti pagsasao nga aleman. adda pagkaarngian dagiti daniw, panagdandaniw ken dandaniwen ni rilke kadagiti obra da lorca ken neruda. nangruna iti ayat. nangruna pay iti patay ken ipapatay. ngem sabali ketdi ti estilo ni rilke kadagiti temana. saan a surreal a kas ken ni lorca wenno natural a kas ken ni neruda. mas realista ken nalalag-an ti panagyablat ni rilke iti rikna ken rikriknaen. simple, pero rock a kunada.

pinadasko nga impatarus ti maysa a nalatak a daniw ni rilke. adtoy man:

Panagbuggo iti Bangkay

Nairuamdan kenkuana. Ngem idi
dimteng ti pagsaingan ket di makaidna a nagrubrob
iti nasipnget nga alunapet, ti di am-ammo nagbalin
a naan-anay a di am-ammo. Binugguanda ti tengngedna,

ket iti dayta awan pulos pamalatpatanda iti istoriana,
nagpartuatda kadagiti sarsarita nga is-isuda,
kabayatan nga bugbugguanda. Naguyek ti maysa
ket imbatina ti nadagsen nga espongha a napnot' suka

iti rupa. Idi kuan orasnan a ti maikadua
ket agsardeng. Manipud iti natibker a brutsa,
natnag iti daga dagiti tedted; bayat a ti simkil
a pimmuraw nga imana kayatna a paneknekan iti amin
a bumalay a saannan a masapul pay ti danum.

Ket daytoy pinaneknekanna. Intuloyda manen ti trabahoda
nga ad-adda nga agdardarasda, a kas man la 'tay naapput ida,
itan addaan iti uyek, ket iti kasta iti diding
dagiti nakarukob nga anniniwanda kinawikaw ken linukotda

ti bagbagida iti umel a tagilanga a kas iti iket,
agingga a nalpasen ti panangbuggoda.
Ti rabii nga immay babaen dagiti awanan kurtina a tawtawa
ket awanan asi. Ket isu nga awanan nagan nakaidda
sadiay, silalamolamo ken nadalusanen, ket nangted iti bilbilin.

pinnalancaan 2006

panawen manen ti panagisaganaan ti maipalanca a sinurat, kadagitay pada dita a mamannurat a naayat a makinkonkontes, makipalpalanca a tinawen. asideg manen ti deadline ti panagisumitean iti entri, abril 30. no nalinayyon dagita pakisalipyo, ipatulodyon. iti man koreo, courier wenno email. imbag ketdi ta mabalin iti email ket dayta la mangiattach iti manuskriton a pakisalip iti email, zingggg, napanen, mabalin uray samto la ipatulod iti last two minutes ti deadline (agingga iti 12:00 ti tengnga't rabii kano).

ala, kayatko koma met ti agisambot iti pakisalip uray man ta adda pay met nasurok a makabulan a panagisagana. ngem awan man la gagagetak met itan nga agsurat. sapay nagadu met koma ngaruden ti mabalinko a rugian. wenno leppasenen. wenno idalus. baginto man la umap-apalen inton panawen ti panagtagiuray iti resulta ti salip inton maudi a lawlawas ti agosto, sakbay ti tradisional nga awarding iti setiembre 1.

madanaganak ta diak sa metten ammo ti agsurat, apo met. maysaak san a laos a mannurot. maysaak san a pulpol a mannurat.

ala, adtoy ti annuroten ken dagiti formulario ti palanca 2006, downloadenyon, kakadua:

• Palanca 2006 Rules of the Contest


• Palanca 2006 Entry Form


• Palanca 2006 Authorization Form

awisendakto lattan iti paala wenno blowoutyo, kakadua, no mangabakkayo.

paotograp man, apo

daytoy man. addan parapirma iti otograp dagiti nasadut wenno masulit a mamannurat. aglalo met ngamin no pilaandaka a pagpirmaen iti bestseller a librom, di pay ket maktangan wenno kumsial ta imam iti kaootograp.

Book Signing, Sans Author
Associated Press 08:30 AM Mar, 06, 2006 EST

Margaret Atwood has had enough of long journeys, late nights and writer's cramp. Tired of grueling book tours, the Booker Prize-winning Canadian author on Sunday unveiled her new invention: a remote-controlled pen that allows writers to sign books for fans from thousands of miles away.

Some fear Atwood's LongPen could end the personal contact between writers and readers. Atwood says it will enhance the relationship.

"I think of this as a democratizing device," said Atwood, whose appearances draw hundreds of fans willing to stand in long lines for a word and an autograph.

"You cannot be in five countries at the same time. But you can be in five countries at the same time with the LongPen."

Atwood's democratic device underwent the most universal of experiences on Sunday: the last-minute technical hitch. Its first-ever public demonstration, at the London Book Fair, was delayed as project director Matthew Gibson and his crew engaged in some frantic tinkering.

"We've had a setback, and we're trying to address it," Gibson said.

Anxious minutes later, Atwood picked up a pen to autograph her new short story collection, The Tent, for Nigel Newton, chief executive of her British publisher, Bloomsbury. She wrote the words on an electronic pad while chatting to Newton over a video linkup.

A few seconds later in another part of the exhibition center, two spindly metal arms clutching a pen reproduced the words onto Newton's book in Atwood's angular scrawl: "For Nigel, with best wishes, Margaret Atwood."

Later, Atwood planned to give the device its transatlantic "Marconi moment," signing copies of The Tent for readers in New York and Guelph, Ontario.

When Atwood, 66, announced her invention late in 2004, many assumed it was a hoax. But the inventive spirit is not surprising from an author whose interest in science and technology informed science fiction-flavored novels such as The Handmaid's Tale and Oryx and Crake.

Atwood, however, said the invention sprang from her own technological ignorance.

"You know those people who come around with a package and you sign a thing?" she told The Associated Press in an interview. "I thought my signature was whizzing through the air and landing somewhere else, and I thought as I was crawling through the night on another maniacal book tour, wouldn't it be great if I could sign a book like that?

"It turns out they don't work that way. But I asked some technically minded people if such a thing was possible, and they said it was."

Atwood set up a company with Gibson and several others to produce the device, naming the firm Unotchit — pronounced "you no touch it."

They plan to lease the gadget, rather than sell it, renting it out to publishers for one-time signing events or tours. Atwood hopes publishers will use it to promote lesser-known authors and to bring author signings to small towns and small countries that usually aren't on the book tour circuit.

Publishers are intrigued by the idea. Both Bloomsbury and Atwood's other British publisher, Virago, invested in the project.

"This creates the possibility of an entirely new book-promotion event that will inject new life into the marketing of books and authors' relationship with their readers," said Bloomsbury's Newton.

Dejan Papic of Atwood's Serbian publisher, Laguna, said the device could help bring international authors — at least virtually — to his small, poor, European country.

"We are not always in a position to invite international authors and pay their costs," he said.

Some readers were less sure of the LongPen's merits.

"I might do it if she wasn't in the same room," said Jeff Doorn, a small-press author lining up at the book fair to have Atwood sign his copy of The Tent — in person. "But it's nice to have the personal touch."

Atwood said the gadget had applications — from education to law — beyond the traditional book tour. It can already sign hockey sticks; Gibson and his team are working on basketballs.

ngnem sakbayna, mangsuratka pay met a iti librom nga agbestseller. nasken nga agbalainka pay a sikat, saan la a sikat, superstar nga autor.

panitikan.com.ph

nasayaat ken napintas man daytoy kairuruarna a philippine literature website a panitikan.com.ph.
your portal to philippine literature kunana/kano met. ay, ket mayat man no adda met laengen kasla ofisial a portal iti literatura iti filipinas.

medio sinukisokko ti site. saan pay unay nga adu ti masarakan a pagsayaatan. ngem adu ti nasayaat a mabasa. adu ti naipablaak a daniw, sarita, salaysay.

kinitak met a dagus daytoy section kano ti "writing from the regions" ket lo, and behold! adda met nga agpayso sadiayen ti "ilocos region" wohooo! nagsayaat a banagen ta rehion ti ilocos pay ti nagbusat! ket ne, adda met dandaniw ti maysa a JOSE S.P. HIDALGO sadiay? jose? jose?? jose?! sinno daytoy itan a jose s.p. hidalgo a mannaniw a taga-ilocos region?

ania metten, apay nagbiddutda iti nagan ni apo JUAN S.P. HIDALGO, JR.!?

kinitak, binasak a saggaysa dagiti daniw ni ninong johnny (ninongmi ken baket iti kasar), ayna, ket isu la nga isu a "Jose S.P. Hidalgo" dagiti bylines, ania metten! napintas ketdi ta adda english a patarus ni ninong johnny. ken ti dadduma, adda patarus iti filipino (tagalog) ni mang ariel agcaoili. (adda footnotes dagiti daniw, no sadino nga immuna a naipablaak wenno naaramat. ket adda pay footnotes a nadakamat ti pudno ken kompleto a nagan ni apo juan s.p. hidalgo, jr., apay, namuttalengan ngata dagiti staff ti site, aya?)

kinitak pay manen ti section/link nga "organizations" ket, ne, nagsayaaten ta ti ketdin gumil filipinas ti umun-una a nailista! ngem idi basaek ti articulo, nagmalangaak ta mabigbigko la unay nga isu metten daytay inaramid/rinugiak nga articulo iti english wikipedia! ne, ket naragsakanak, a, met piman. ngem naldaanganak ta idi kitaek iti baba ti articulo, awan man laeng ti credito a naadaw wenno naggapu iti wikipedia daytoy. ania metten! annuroten ngamin iti wikipedia a nupay free, libre, gratis a maaramat dagiti articulo sadiay, nasken koma a maikkan iti credito ti wikipedia kas nagtaudan ti articulo. very basic daytoy iti ania man a research wenno paper. saan ngata nga ammo dagiti taga-panitikan.com.ph? ngem dadduma nga articulo sadiay, kas koma ti maipapan iti gunglo a kuting ket nadakamat met ti source ti articulo.

ala, bareng maaturto dagitoy a biddut wenno nagkamtudan daytoy a napintas a site maipapan iti panitikan ti filipinas.

ken sapay koma ta yad-aduda pay ti mairaman a putar dagiti mannurat nga ilokano ken mamannurat iti iloko. kasta metten a mairamanto koma a mailista sadiay ti nagan dagiti amin a mannurat nga ilokano.

asemblea, conferencia

itoy masungad nga abril, dua a dadakkel a pasken wenno panagummong ti maangay iti biang dagiti mannurat nga ilokano ken/wenno mamannurat iti iloko.

inton abril 7 agingga 8, maangay ti umuna a nasional nga asemblea ti timpuyog dagiti mannurat iti iluko iti filipinas wenno tmi filipinas nga idauluan ni apo john b. buhay. maaramid daytoy sadiay farmers' training center ti nueva vizcaya state university (sigud a nueva vizcaya state institute of technology wenno nvsit) idiay bayombong, nueva vizcaya.

mairaman kadagiti aktibidades ti "rabii dagiti mannurat" (diak ammo pay no ania daytoy a "rabii", damagekto pay ken john, nalabit socialization?), ken mapangruna met a maangay ti "avant-garde a literary-seminar workshop a pakaitampokan dagiti kritiko iti literatura, bangolan nga editor ken premiado a mannurat iti Iluko kas panelista kadagiti lektiur iti panagsurat iti daniw, sarita ken salaysay."

iti sabali a bangir, inton abril 21 agingga 23, angayen met ti gumil filipinas ti tinawen a nailian a conferencia ken convensionna iti ciudad ti laoag, ilocos norte. saan pay a naiwaragawag no sadino ti pagconferenciaan ketdi. ipablaakkonto ditoy no maammuak.

itoy a conferencia, "malaksid iti maangay a seminar para kadagiti agdadamo ken beterano a mannurat iti ababa a sarita, daniw, salaysay, nobela, drama, saribitniw, ken desktop publishing, mapadayawanto pay dagiti nangabak a mannurat kadagiti nadumaduma a pasalip iti panagsurat."

ala, intayto, a, tumabunotayto man met kadagitoy a napapateg a pasken.

onli in da US?

basaentay' man daytoy a damag idiay US:

Ex-congressman Cunningham sentenced to 8 years By Marty Graham
Fri Mar 3, 8:27 PM ET

Former U.S. Congressman Randy "Duke" Cunningham, who pleaded guilty last year to taking $2.4 million in bribes, was sentenced by a federal judge on Friday to eight years and four months in prison.

It was the longest prison sentence ever given a U.S. congressman, prosecutors said, topping the eight-year sentence given in 2002 to Ohio Democrat James Traficant for bribery, tax evasion and racketeering.

Cunningham, a decorated Vietnam War pilot and eight-term California Republican who tearfully resigned from the House of Representatives in November, was also ordered to pay $1.8 million in restitution.

"After years of service to my country I made a wrong turn," Cunningham, 64, told a packed San Diego courtroom before his sentencing. "No man has ever been more sorry. I could have said no and didn't. It was me, Duke Cunningham, and it was wrong."

Prosecutors had asked U.S. District Judge Larry Burns to give Cunningham the maximum of 10 years in prison, while defense lawyers had sought six.

In choosing the middle term, Burns cited Cunningham's "profound medical problems" -- which include prostate cancer, thyroid problems and bad knees -- war service and expressions of remorse.

"I was impressed by what you said the day you pleaded guilty and again today," Burns told Cunningham. "I don't know if you're ever going to be able to atone for what you did, but you can atone to your family."

'WELL-DESERVED'

With credits for good behavior behind bars, the judge said, "you will be out before you are 71 years old." Cunningham was expected to undergo a medical evaluation before he is sent to a federal prison.

"Today's sentence is a sad but well-deserved ending to Mr. Cunningham's political career," prosecutor Jason Forge said after the hearing. Cunningham's plea agreement calls for him to cooperate with prosecutors in an ongoing investigation.

In pleading guilty, Cunningham admitted taking cash, antiques, a yacht, vacation expenses and money for his daughter's graduation party from several defense contractors between 2000 and 2005.

House Speaker Dennis Hastert, an Illinois Republican, said in a statement that Cunningham's sentence "should send a strong message that no one is above breaking our nation's laws, including the Members of Congress who make them."

Hastert added: "It is my hope that Congressman Cunningham will spend his incarceration thinking long and hard about how he broke the trust of the voters that elected him and those on Capitol Hill who served with him."

The Cunningham investigation has spread to the Central Intelligence Agency, where the CIA inspector general has opened a probe into executive director, Kyle "Dusty" Foggo.

Foggo, the third-highest official at the CIA, has been reported in the U.S. media to be friendly with a businessman accused of receiving Pentagon contracts through Cunningham's influence. But CIA officials said there was no suggestion of impropriety in any of Foggo's dealings.

anian, no koma met kastoy iti filipinas! ayna, nagadu ket ngata, aya, ti maibalud a congresista ken/wenno tattao iti govierno! maibusda ket ngatan!

ngem onli in da US ti kastoy. nakapuotkayo kadi ngaruden, aya, iti filipino nga ofisial iti govierno a nagkastoy? a nangamin iti kinagamrud, kinaagum, kinasuitik, kinabuklis, kinakorapna?

awan pay! milagro ket ngatan no adda.