mannurat.com mannurat.com mannurat.com mannurat.com mannurat.com mannurat.com

mannurat.com 6/30/2006

daan a ververso 4

GAWAT

Tinakaw dagiti dangaw ti rusing dagiti pallang ken utong.
Inambus dagiti dudon ti kariton dagiti kuton. Hinoldap
ti ampipit ti lakasa dagiti kuriat. Kinidnap dagiti amgid
ken kanunong ti eredero ti balangeg. Inaradas ti sabawil
ti sagibo ti mais. Rinames ti baliti ken gamusa ti marunggi,
kalunay, papait, sabidukong, ken kamotit.

Ket paksiwen dagiti kulalanti ti karnero. Sinanglawen
dagiti tuwato ti baka. Adobuen dagiti kiteb ti sunggo.
Dinardaraen dagiti sibeg ti galunggong. Tunuen
dagiti kuto ti nuang. Bulaluen dagiti pusit ti piek.
Pinapaiten dagiti pag-ong ti kalapati. Dinakdaken
dagiti bannagaw ti uken. Prituen dagiti paniki ti burias.

Agsubisubin dagiti kaldero ken kutsara. Agtukon
dagiti dalikan ken sartin. Agballaibin dagiti malukong ken aklo.
Agtrangkason dagiti banga ken pagtungo. Agdisminorian
dagiti pinggan ken lababo. Agburisen dagiti iskodelia ken kelleb.
Agturtogen dagiti planggana ken ungot. gbayangubungen
dagiti sagapa ken pagbagasan. Agmalarian dagiti salup ken putik.

Ket angren dagiti alumpipinig ti saluyot. Kilnaten
dagiti legleg ti samak. Abrawen dagiti birabid ti bagbag.
Kalderetaen dagiti leddeg ti kabatiti. Asaren dagiti samrid
ti gawed. Tamalisen dagiti gayaman ti alukon. Dengdengen
dagiti biruruko ti baraniw. Saladen dagiti marabutit
ti tabako. Pakbeten dagiti manggagama ti katuday.

1996


ti la adda, ania? 'kammo man. ngem paset daytoy ti 10-daniw a koleksion a nangabak met idi piman iti maikatlo a premio iti salip ti daniw, benneg ti profesional, ti governor roque ablan awards for iluko literature wenno graafil idi 1996. ni apo rey duque idi ti nangibulsa iti umuna a premio ket ni met mang ariel agcaoili ti nangisakibot iti maikadua a premio. daydin ti naudi a major a panagpasalip ti graafil. salip saan la nga iti daniw ngem iti pay sarita. ken dua a benneg, profesional ken agdadamo. naserraanen kalpasanna ti graafil, inibbatanen ni apo prescy bermudez (kas coordinator; ni apo bermudez ti founder ti graafil, narugian idin sa 1976). nupay adda pay met simmarsarunon sa a graafil contest ngem para laengen kadagiti estudiante a mannurat iti ilocos norte. 'tatta, awan san a pulos. sayang. sapay no di ti graafil koma idin ti manamnama a katukad ti palanca awards iti literatura iloko. ta ti graafil laeng met piman ti nagbayag a pasalip-iloko. nagadu ngamin a salsalip panagsuratan iti iloko ti mairusrusat ngem agarup amin ket di agbayag, awan agmareng. awan man laeng ti makapatar iti kas iti palanca.

mannurat.com 6/22/2006

good news man met

adtoy man ti good news (barbarengli):

Cagayan flood control plan gets P100M
By Melvin Gascon, Gil C. Cabacungan Jr.
Last updated 01:45am (Mla time) 06/22/2006
Published on Page A15 of the June 22, 2006 issue of the Philippine Daily Inquirer

BAYOMBONG, NUEVA VIZCAYA — President Macapagal-Arroyo has ordered the release of an initial P100 million as part of the P128-billion, 30-year flood control project for Cagayan Valley, officials here said on Wednesday.

Bishop Ramon Villena, chair of the regional development council (RDC) in Cagayan Valley, said the fund release “only proves that the President means very well” when it comes to her administration’s development thrusts for Northern Luzon.

The amount, RDC officials said, would be spent for the construction of about 10 small water-impounding projects (SWIP) that would be distributed in Nueva Vizcaya, Isabela, Cagayan and Batanes.

Ms Arroyo announced the fund release during Friday’s joint Cabinet and RDC meeting in Cauayan City that she presided.

Villena lauded Ms Arroyo’s move to hold Cabinet meetings with the country’s RDCs as the government lined up its plan to group the country into four “mega-regions” and boost economic growth.

“This is very admirable because she is bringing the government closer to the people, bringing development to the countryside, and not always imperial Manila,” he said.

In that meeting, Ms Arroyo pledged some P75 billion in development projects to be poured in the next three years into North Luzon—composed of the Ilocos, Cagayan Valley and Cordillera regions, and Aurora and Nueva Ecija provinces.

Mila Rimando, regional director of the National Economic and Development Authority, said the three-year master plan for North Luzon includes improving roads and upgrading airports and seaports.

A major road-widening project, she said, involves the Narvacan-Tuguegarao City Road, which intends to improve access from Ilocos Sur to Cagayan, passing through Abra and Kalinga.

She said another major highway would be built to link La Union, Benguet, Nueva Vizcaya and Quirino, passing through Bauang town in La Union, Baguio City, Kayapa and Dupax del Sur towns in Nueva Vizcaya, and Nagtipunan town in Quirino.

The development plan includes the upgrading of four airports in Cagayan Valley: Tuguegarao City in Cagayan, Basco in Batanes, Cauayan City in Isabela and Bagabag in Nueva Vizcaya.

Rimando said seaports in Aparri and Santa Ana in Cagayan, Basco, and Palanan in Isabela would also be rehabilitated.

barbareng, a, no agmata dagitoy a napipintas a projecto para iti tanap. barbareng dikaminton patinayon a malayus piman ditoy tanap, nangruna ditoy yanmi ditoy ciudad ti tuguegarao a patinayon metten a lapunosen ti layus.

nagsayaat, nagsayaat nga agpayso. no agnakem met laengen daytoy a rehimen. ket nagsayaat dagita a maibaut a riniwriw a pisos para pagsayaatan ti sapasap. bareng laeng no saan nga ad-adu ti maibaut iti pagsayaatan ti manmano laeng. ammoyo metten, ammotay' metten: basta govierno ti akimprojecto wenno mangiggem iti projecto, vulnerable wenno prone iti corruption. mabsog ti bulsa ken boksit dagiti politico ken kronida a contractors.

ngem adda met sangabilion a pisos nga inlatang ni gloria para kano rebbekenna met ti korupsion iti govierno. a kas iti sangabilion a pisos met laeng nga inlatangna a pangungaw kano kadagiti nice people around. ahem. saan ngata nga uray dayta a bilion a pisos a para anti-corruption ket kunniberen a mismo dagiti buklis ken gamrud ken antukab?

kitaentay', a. bareng saan a pagpabpabanglo wenno papogi points la daytoy ti rehimen nga arroyo.


mannurat.com 6/21/2006

bannawag memories 1

awan maaramidan. awan mapanunot a maipanablaag. diak marugian dagitay kayatko a rugian a suraten nga analisis ken panagadal.

pay man ta manglaglagipak laengen.

lagipek man ketdi, iti takuptakup a pananglagip (a kas iti tagpi-tagping ala-ala ni apong jun cruz reyes), ti pannakaikalkalamikamko iti bannawag magazine. no kasano a nakasursuratak iti para-bannawag. no kaanoak a nakai-bannawag. no agsuratak iti para-bannawag. ken dadduma pay ditan.

takuptakup a lagip ken pananglagip, awan umiso a malagipko ita no di daytoy innak ipabasa a sarita a maysa kadagiti kaunaan a naipablisko met piman iti bannawag.

maysa kano daytoy kadagiti "nagustuan" unay dagiti agbasbasa a saritak a nai-bannawag, kas naipalpalapayag kaniak. pang-bannawag ngamin a sarita. love story, kunam man, judge. diak man ammo, no agdadamoka a mannurat iti bannawag, kaaduan a ti umuna a paipablaak wenno maipablaak a saritam ket sarita ni ayat. nagkorni, di ba? diak ammo, idi a panawen, 1990s, kaaduan ngamin a mabasbasak a sarita iti bannawag ket love story nga agwerret iti biag ken padpadas dagiti tinedier, agtutubo, estudiante, colehiala, office workers, mannalon, mangngalap, etc. nga isu met ti nagtultuladak iti panangputputarko met iti ammok a sarita a kayat nga ipablaak ti bannawag. wen, ta umap-apalak idi kadagiti makaipabpablis iti bannawag piman. karkaritek ti bagik a no naipablis ti kasdiay a sarita (a patiek a saan sa met a napintas), diak la ketdi metten makasurat koma? iti napimpintas wenno nasaysayaat pay?

isu, dayta, nagbalin a paratignay kaniak ti apal ken apasko kadagiti mabasbasak a sarita. isu a nagsuratak metten kadagiti love story. a para-bannawag. uray man korni. uray man baduy wenno bakya.

"nagustuan" ti readers, kunak sa itay? wen, a, ta kilig na kilig kano ti dadduma a nakabasa piman. diak man ammo no apay. addada pay ketdi, a, dagiti nagsurat ditoy numo. damdamagenda ketdin no pudno kano a padasko daytoy! nasdaawak. ket no saanak pay met a nakapkapan a pulos idiay thailand (a setting ti sarita)!

diak man ammo no kasano a nasuratko daytoy a sarita ngamin. immapalak siguro kadagiti ammok a mannurat a makasurat iti sarita a nailugar iti sabali a lugar wenno ganggannaet a pagilian uray pay no dida pay pulos nadandanon dagita a lugar wenno pagilian. kas koma ken ni apo rey duque nga adda nasuratna a novela a ti settingna ket hawaii uray di pay idi nakapan idiay hawaii. kasta met laeng ni apo joe bragado iti maysa a novelana. ken siempre pay, ni apo terry gabriel tugade iti klasika itan a novelana a "puraw a balitok" a ti bidana a ni alvaro cortes ket napanna pinagkalkalap iti salmon ken pinagan-anup iti caribou idiay alaska.

isu a pinadasko met, a. nagukkonak kadagiti mabalinko a pagalaan iti informasion ken data. libro, magasin, pagiwarnak. agingga a nakabasaak iti maysa a salaysay iti daan a kopia ti reader's digest maipapan iti thailand. sa adda manen articulo a nabasak iti maysa a travel magazine. sa nagsukisokak iti daan nga ensiklopedia ken iti daan ken rutrot a world almanac iti maipapan iti thailand. hu, mayaten, julie! nangsuratakon iti sarita a ti bidana ket maysa nga ofw idiay bangkok!

adtoy man ngaruden dayta a sarita. naipablaak iti bannawag iti junio 8, 1992 nga issue:

Sirikit

GAPGAPUK A NAGGROSERI iti kappuros a natnateng ken bugguong a munamon iti merkado ti Patpong. Nupay abunaw iti agkakaimas a sida ken makmakan iti quartersmi, kasla diak mabsog no awan inabraw wenno binugguongan. Nadatngak ni Sirikit, ti balasang a Thai a gayyemko, iti dagusmi. Agtungtungtongda ken ni Samsubahri, ti Indones a kakuartuak ken kaduak a barman iti Grand Ballroom ti Bangkok Montien Hotel.

"Tarong, paria, kamatis, bugguong!" Binukitkitan ni Sirikit ti awitko a shopping bag. "Dagitoy lattan ti siapsiapingem! Dika la, aya, mauman iti pinakbet?"

"Never!" nagkatawaak.

"Naimas!" insanapsap met ni Samsubahri. Innalana dagiti awitko. "Naalianak metten a naminpinsan, dakayo, adda pay abakkon nga Ilokano nga agpakbet! Sursuruem ketdi, Sirikit, ta no kaskasano a maikamangka idiay Filipinas ket ahurmnnn... Ne, daytat' pagpatanganyo ta innak man espiaren dagitoy!" Nagpakosina.

"Naaprobaranen ti makabulan a vacation leaveko," inrugi ni Sirikit. Nagsikkawil iti sopa ket lalo nga immet-et ti nakipet a jeansna iti nasippukel a luppona. "Inton sumaruno a bigat ti awidko idiay Pibul. Agsaganakan ta kaduaennak, Taraki!"

"E, kua.." nakudkodko ti ulok. "No diak pay met nakasarita ti personnel officer ta awan umdas a rasonko ng ag-leave..."

"A, basta!" linibbiannak, "i-filemon no bigat ti uray one week nga emergency leavemo. Di kad' tarigagayam unay a magteng ken makita ti lugarmi tapno namarmaris ken mas realistiko ti local color dagiti sursuratem maipapan iti rural a Thailand? Pues, daytoyen ti gundawaymo, siak ti guidemo, ipasiarka kadagiti tourist spots idiay yanmi!"

"Ngem hannak la ketdi palubosan ni Mr. Vajiralongkorn no ibagak nga innak la agturista idiay Rayong."

"Inrasonankan. Imbagak a nasken ti ikukuyogmo tapno idanonmo ti bagim iti pamiliak! Nagparboak a naammuanen da tatang ti maipapan kadata ket diak makadap-aw idiay Pibul no dika a kadua!"

"Ania?" nasipatko ti mugingko.
[basaen ti pakabuklan ti sarita ditoy]


mannurat.com 6/13/2006

daan a ververso 4

ket adtoy pay ti maysa, manipud latta iti "rissik" (junio doce gayam idi kalman, ikamakamko man ngarud daytoy a texto):


HUNIO DOSE NI NAWAYA

ay, ta natalgedka man 'ita isem-tangig
'ta pannakkel-nakem 'ta isipmo a tingig
ta kalangen-singedmo man arapaap ni saplit
ni wayawayam a pait ni nawaya nga agsangsangit
a naidalan ken ni siit
ti tarumamis ni kur-it
iti historia a bir-it
apagkanito a sam-it
agnanayon a sakit

maysa nga aldaw ni langit
dinekdekada ni ulpit
sinigsiglo ni balangkantis
(dimo kadin malagip, sonofabitch
ti maysa nga aldaw ni ivan denisovich
wenno ti panagalla-alla ni ulysses
iti maysa la nga aldaw, lukdit,
da leopold bloom ken stephen dedalus?
aysus, aysus, aniaka metten, yos!
namnamaem rattan ni libnos
ti labus a kabus
ni bastos a pisos a limos nga agkaraibus
nga arkos ni sinan-dios
pogi nga incubus, bakla a zeus
pordios, pordios! lattan ipuska nga ipus
dalapus a dalapus, apros nga apros
pisok a pisok, uksot nga uksot
bigsobigsot, baltobaltog
baningrot a baningrot, urok nga urok
siasinoka metten, yos!)

agnanayon a sakit
apagkanito a sam-it
iti historia a bir-it
ti tarumamis ni kur-it
a naidalan ken ni siit
ni wayawayam a pait ni nawaya nga agsangsangit
ta kalangen-singedmo man arapaap ni saplit
'ta pannakkel-nakem 'ta isipmo a tingig
ay, ta natalgedka men 'ita isem-tangig!


1994


mannurat.com 6/07/2006

pasalip manen! sumaliptayon!


manipud ken manong nga atanud cles b. rambaud ti bannawag, adda kasla heaven-sent a padamag (kasla gospel?) kadagiti mannurat nga ilokano nangruna dagiti mannurat iti iloko. pasalip! ket saan a basta a salip daytoy ta esponsoran a mismo ti komisyon sa wikang filipino (kwf) daytoy. no kasta, nailian ngarud daytoy a masao. national a contest, kunam man, judge! hell, kasla palanca, di kadi? ngem ad-adu ti mangabak ken daddadakkel dagiti premio (a kuarta).

pagyamanantay' unay ta nalagipnatay' met ti kwf. nalagipna met dagiti mannurat a cebuano ken ilokano. tapno saan laeng metten, a, a dagiti tagalog ti aglalaing.

adtoy ngaruden ti alagaden. rugianyon(-tayon) ti agputar ta, ne, ababa ti panawen. deadline: junio 28.

Salip iti Sarita ken Daniw iti Iloko ti KWF, naluktan

Naluktan itay nabiit ti Gawad Komisyon 2006, salip iti panagsurat nga esponsoran ti Komisyon sa Wikang Filipino (KWF) mainaig iti pannakarambak ti Buwan ng Wikang Pambansa (Agosto 1-31, 2006).

Malaksid iti lengguahe a Sugboanong Binisaya (Cebuano), naluktan ti salip para iti lengguahe nga Iloko iti benneg ti sarita ken daniw.

Naluktan met ti salip iti salaysay para iti lengguahe a Filipino (Tagalog) iti topiko: "Ang buwan ng wikang pambansa ay buwan ng mga wika sa Pilipinas" wenno maiturong iti kinaadu dagiti pagsasao ken iti kinaadu dagiti kultura iti Filipinas. Kaatiddog: 15-30 a panid.

Nasken nga orihinal ti pakisalip, di naipatarus manipud iti ania man a lengguahe, di nangabak iti ania man a pasalip iti panagsurat, wenno di pay naipablaak iti ania man a pagbasaan.

Saan nga ilanad ti nagan ti autor iti entry. Ilanad ti nagan, adres ken dadduma pay nga impormasion maipanggep iti autor iti formulario a maala iti KWF. Downloaden ti formulario ditoy. I-fillup ken nasken a nanotarioan ti maysa nga abogado wenno notario publico ti formulario.

Siwawayawaya ti autor a mangpili iti topiko a tamingenna iti isalipna. Para iti sarita, agatiddog ti entry iti 10-20 a panid; para iti daniw, buklen ti pakisalip ti 7-10 a daniw. NASKEN a naikompiuter (font 12 Arial) dagiti entry iti doble espasio iti 8-1/2 x 11 a bond paper, ken addaan iti margin a maysa a pulgada iti ngato ti panid. Idatag ti entry iti uppat a kopia a hard copy ken maysa nga electronic file (naka-diskette). Mapalubosan ti autor a mangidatag iti maysa nga entry iti kada kategoria.

Dagiti premio iti tunggal kategoria:
Umuna a Gunggona, P15,000 ken tropeo
Maika-2, P10,000 ken plake
Maika-3, P8,000 ken plake
Tallo a Pammadayaw a Gunggona a sag-P2,000 ken saggaysa a certifiko.


Ipatulod wenno personal nga idatag ti pakisalip itoy nga adres: Komisyon sa Wikang Filipino, G/F Watson Bldg., 1610 Laurel St., Malacañang Palace Complex, San Miguel, Manila. NASKEN a maawat ti KWF amin a pakisalip agingga iti 5:00 PM ti Julio 28, 2006.

No ipatulod ti entry babaen ti email, i-attach daytoy iti format nga MS Word document, agraman ti na-scan a nasungbatan ken napirmaan a formulario ti KWF. Nasken met a maawat ti KWF ti entry ken formulario iti di naladladaw ngem 5:00 PM ti Julio 28. Ti email address a pangipatulodan iti entry ken pormulario: gawad_kwf@yahoo.com.ph. Ipatulod met laeng ti orihinal ti nasungbatan ken napirmaan a pormulario iti KWF. NASKEN A MAAWAT TI KWF DAYTOY ITI DI NALADLADAW NGEM MAKALAWAS KALPASAN TI DEADLINE TI PASALIP.

mannurat.com 6/06/2006

666

6-6-06. junio 6, 2006. 666.

666? ngem ania koma?

sixsixsix. wenno sexsexsex? inneminneminnem. ennemennemennem?

awan, maikur-itko lang. for the record.


mannurat.com 6/04/2006

daan a ververso 3

adtoy pay ti dua a vintage 1990s a ververso manipud iti "rissik":


SAAN MET NGAMIN

ngem saan met ngamin
a ti utek ket kas iti puso koma
a rikna la a rikna
iti ayat wenno gura wenno limdo
ken ania pay. ngem panunot
ketdi a panunot iti ayat wenno
gura wenno limdo ken ania pay.
ket agderrep latta adu nga isip, adu a konsensia.

ket saan met ngamin
a ti puso ket kas iti buto koma
a no umtog ket uki ti kayatna
a sublisublian a pagaponan
tapno pagungganna malpaag. ngem
rikna ketdi a rikna, awan patingga
di umlay, kinod a kinod bitekna.
ket agparuar latta adu a dara, adu a rikna.

saan met ngamin
a ti buto ket kas iti agong koma
a no makaangot iti bangsit
ti anglit ti sip-ang wenno angpep ti uki
ket dagus a paapput. ngem ketdi
kaykayatenna, bangbanglona ti pay-ud
di nagkawkaw man wenno naangri
a balasang, basta balasang uray nalasang, basta naguki.
ket agtupra latta adu a daga, adu a ngatangata.

saan met ngamin
a ti utek ket puso
a ti puso ket buto
a ti buto ket agong.

ngem adda utek ti buto.
adda puso ti utek.
adda buto ti puso.
adda agong ti utek.
adda puso ti buto.
adda buto ti agong.
adda agong ti puso.
adda utek ti agong.
adda buto ti utek.
adda puso ti agong.
adda utek ti puso.
adda agong ti buto.

1994


EKIS

"Anong paki mo sa long hair ko?
Inggit ka lang, kasi, ikaw nakakalbo!"
        -- Listen To Long Hair, WEEDD

"Hindi niyo kami mabibilang
At hindi rin maikakahon."
        -- Awit Ng Kabataan, RIVERMAYA


Ellayen 'ta ripirip
Din no kua makapigitpigit
Iti kurdit lti linnukditan kur-it.
Din no kua tumangar 'ta sirip
Din makaapros, din makaimaldit iti uray
La koma flying kiss
Kadagti naglalapana, nagseseksi nga ekis.
Maisbuanen idda pati labay.
Matakkianen sapin agraman kagay.
Uray kamalaaen 'ta panunot
Karissabong a rason, karamukom
A saludsod ti ita nga isip, din agsikog iti singin
A kinapudno ken suni a sungbat.
Di koma ngaminen gamden 'ta rikna a darumog
Ti makitinnurayok.
Di koman arep-epen a yoten
'Ta mutektek ti dina mautek.
Din no kua pigilen
Ti trip ti sublat ti marabuteg
Nga aglagtit, uray agsarabagtit
Kadagiti sabado nights nga agbulos ti imas ti kurdit
Iti lailo dagiti naglalapana, nagseseksi nga ekis.

1995