mannurat.com mannurat.com mannurat.com mannurat.com mannurat.com mannurat.com

mannurat.com 12/07/2004

bagyo, layus...

ay, anian dagitoy a didigra ken kalamidad a dumdumteng... awan duliananna, no saannaka man nga apektaran a direkta wenno literal dagitoy a saplit ti panawen wenno bales ti nakaparsuaan, mairamramankanto latta kadagiti das-al daytoy a krisis iti panagbiag, iti ekonomia ti pagilian... nairamankam' met iti layus a pinarnuay ni yoyong iti tanap ti cagayan. nupay superbagyo a naawagan gapu iti pegges ti werretna, saan ketdi a ti anginna ti nangibati iti damsak ken didigra kadakami iti tanap, nangruna iti nueva vizcaya, isabela, ken cagayan. danum, danum, nakadakdakkel-nakaungunget-nakaamamak a layus ti nangarinebneb ken nangpalned iti adu a barangay kadagiti ili a naginduyasan ti rio grande de cagayan, ti maibilang a kaatiddogan ken kalawaan a karayan iti pagilian. kinapudnona ket kasibsibet la ni yoyong, awanen ti typhoon signal warning. agin-init payen iti dayta a bigat ti disiembre 3, biernes, idi mangrugi a ngumato ti danum ti cagayan river ket in-inut a linapunosna dagiti nababa a paset ti siudad ti tuguegarao (nga ayanmi). addayta, al-aldaw a sumanitsit ti init ket in-inut metten a ngumatngato ti danum--dimi man ipagpagarup a malayus gayam ti lugarmi, ti subdivision nga ayanmi, ne, ket addaytan a dumakkel a dumakkel ti danum ket lapunosennan ti nalawa a minaisan iti likudan ti bungalowmi. ania pay, rinugianmin ti agbakwit, ti agikanawa kadagiti napateg a gamigam ken alikamen. ti ket rigrigatko a nangibunag, a, kadagiti librok piman agraman adu a magmagasin, pagiwarnak ken adu a pappapel (kaaduanna a dagitay maur-urnong a notes ken ti la adda reference/research materialsko kadagiti planok a suraten) kalpasan a maisafetymi dagiti napateg nga alikamenmi. daytoy ti rigatna met gayam no adu la unay ken adu la amin ti urnongmo a libro ken pappapel ken bambanag a dadaelen ti danum, kunkunak man iti bagbagik. ay, anusam, a, bagi ta mahiligka met iti liblibro, durgi! sumipngeten idi maingatomi dagiti naikanawami a gamgamitmi. dandani pagatbarukongen ti danum! binay-anmin dagiti dadduma nga alikamen ken kurkurantong, bay-am ditan a mabasa wenno madadael, an'a ngarud. naimbag ketdi ta addada kakaarruba nga up and down ti unitna iti subdivisionmi ket isuda pay laeng ti nagkamanganmi a bubunggalo laeng ti balayna. dakkel pay laeng a pagyamyamananmi ta kastoy laeng ti nagpasaranmi, ti bingaymi iti didigra ti layus. kadagiti dadduma a barangay ken lugar iti cagayan, nakarkaro ta addada pay nalipos ti balbalayda, naarinebneb nga interamente ti taengda ket awan naikankanawada a gamitda. ngem nakarkaro manen dagiti dinalapus ti flashfloods iti aurora ken quezon... maibilang pay laeng a nagasatkami ngata ta sumagmamano la a gamit ti napukaw ken/wenno nadadael. dagiti daksanggasat a dadduma, saan la a pagtaengan wenno alikamen ti napukawda ngem adu a biag ti naipatli.

adtoy ti sumagmamano a ladawan a naalak kabayatan ti layus. sumagmamano laeng ta diak met a rinanta ti agala a talaga ta makumikom idi datao nga agikangkanawa iti kurkurantong. ala dagitoy nga insingitsingitko kabayatan ti buribor, alikaka, danag, bannog, ay-ay, kdpy. bareng manayonakto ti textona daytoy a pagteng tapno agbalin a naan-anay a salaysay.


addayta, sumalsalpan ti danum, layusennan a talaga 'toy balay...!


nabuntog ketdi ti idadakkel ti danum. in-inut a linapunos ken tininepna ti nalawa a kamaisan iti likudan ti balbalaymi.

addayta, tininepnan ti minaisan! isarunonan dagiti balbalay?

nagbalinen a kasla taaw ti sigud a kamaisan...

agin-init, nagsayaat ti panawen ngem addaytan ti danum a manglapunos...

tinepennan ti kalsada. sumanitsit latta met ni apo init.

ngumato a ngumato ti danum. umapres nga umapres...

nagimbag ketdin ta adu ti naayat a tumulong a kaarruba nga agikanawa iti al-alikamen. agingga a pagattumeng pay la ti danum...

dumakkel a dumakkelen... agbakwitkayon...!

kabigatanna. timman-awak iti tawa ti nagkamanganmi nga up and down a balay. nagpintas ketdin ti bannawag. ngem apay metten daytoy kasla karayan wenno baybay pay ketdin ditoy? ay, layus latta, kaka, di pay immes-es ti danum, nangato latta

kaam-amak. kunami la no liposenna dagiti bungalowmin, ama! agasem dayta kasla taawen a minaisan?

kalpasan ti layus. kastoy ti naguneg ti balay. anian a rugitna. ti rigatnan a dalusan, kaka!

nagpuskol ti lan-ak ken pitak.naupran aminen a maupran...