mannurat.com mannurat.com mannurat.com mannurat.com mannurat.com mannurat.com

mannurat.com 8/04/2005

winnikwikipedia pay ken inniloko

makapaadik met gayam daytoy agwikipedia. no agwikipedia kunak itan ket agirugi, agedit, agnayon, agkissay iti articulo iti wikipedia.org. ken kas nameklan a wikipedian, makikumpog kadagiti pada a pinoy wikipedians ken dadduma pay a wikipedians.

isu met la kukueekon no kasta a makainternetak. hmm. bambantayak ken itultuloyko nga isuksukisokan dagitay rinugiak ken pakimitmitirak a wikipedia articles.

no dadduma, pagsakitan met ti ulo ta no kua adda dagiti di am-ammo wenno lurkers a makibiang kadagiti articulo (agsipud ngarud ta open daytoy a projecto ket uray siasino mabalin a makimitir). kas pagarigan, masdaawka lattan no kalpasan ti nakaad-adu nga impanmo wenno inaramidmo ket inton kuan, inton kitaem manen ket, ne, nabaliwan wenno naikkat met dagitay impanmon! makapasuron, aglalo no anonymous a saan a wikipedian ti nakibiang. ken aglalo no saan met nga hushusto ti impanna wenno inggagarana ti mangloko wenno agvandal. agparang met ketdi amin iti history ti wikipedia amin nga edits wenno napagteng, mai-log pay ti IP address ti user. mabalin pay nga isubli ti kasisigud ti nabaliwan nga articulo.

awan met ketdi pay unay ti pakasikoran a kastoy kadagiti rinugiak nga articulo. adda laeng bassit di pagkaawatan no dadduma kadagiti katintinnulong nga agedit ken agatur iti grammar (diak unay maka-ingles isu a pagyamanan dagiti kakadua a mangat-atur!). kas koma iti rinugiak nga ilokano writers article, adda maysa a wikipedian a nangbaliw iti listaan dagiti mannurat nga ilokano sadiay: ginuduana ti listaan kadagiti mannurat kano nga adda iti filipinas ken dagiti adda iti overseas. nakiro, kunak, met ta kasla adda diskriminasion no inka isinsina ni kastoy wenno kasta a mannurat ket idasigmo a mannurat a taga-filipinas ken mannurat a taga-overseas. magudua ti listaan ket agduma no kuan ti pannakaurnosna nga alpabetikal ken numerikal. isu nga insublik met laeng ti sigud nga urnos ti listaan. sapay ta saandan a balbaliwan. wenno no mabalbaliwan man ket saan koma a mawara daydiay maymaysa a listaan ti amin-amin a mannurat uray dinno man ti yanda, iti filipinas man wenno uray sadino a paset ti lubong wenno ti universo. ti kangrunaan ditoy ket ti maymaysa a listaan ken nakailistaan ti amin a mannurat a saan a mapagsisina agsipud ta maymaysada kas mannurat nga ilokano.

kabayatanna, ti maysa a kontrobersial ita nga articulo ket daydiay ilokano language wikipedia a pakarikutan ni wikipedian chris sundita, maysa a linguist.

kontrobersial kunak man ta adda wenno addada maseknan a mangdildillaw iti authority dagiti nakalanad sadiay maipapan iti samtoy. ket ti mangkueskuestion, maysa kano isuna a puro nga ilokano ket kas puro maysa a patneng wenno native speaker ti iloko. dillawenna ni sundita ta saan kano met nga ilokano ken saan met nga agsasao iti iloko daytoy.

maysa kadagiti "kuestionable" kano ket ti sumaganad a lanad:
Ilokano is uniform for the most part, but linguists recognize that there are two main dialect groups - northern and southern with each having it's own dialect.

One major difference between the northern and southern dialects is the pronunciation of the vowel e.

In the northern dialect, e is typically pronounced as an open-mid front unrounded vowel or [ɛ]. This is pronounced similarly to English bed.

In the southern dialect, the letter e has two pronunciations. In words of Spanish and other words foreign origin, it is pronounced [ɛ] as in the northern dialect. In native Ilokano words, e is pronounced as a close back unrounded vowel or [ɯ]. This is sound is found in many Philippine languages like Kinaray-a as well as non-Philippine languages such as Japanese, and Turkish.
makaunget san ti mangkueskuestion ket agpinnapilitda ken sundita. basaen ditoy ti kasla interpellation wenno annotation a reklamona (dagiti nalabaga a letra iti kanawan).

ti met makunak ditoy, kas patneng met nga ilokano ken maysa a napeklan met nga umiiloko (kas agbasbasa, mannurat, agad-adal, agsuksukisok), no maysa a native iloko speaker ket maymaysa ti panangibalikas wenno panangisaoda iti dayta e a pagrikrikiaran. nangngegkon ti panagsao dagiti patneng a taga-norte ken taga-sur ken dagiti dadduma pay a probinsia iti kailokuan ngem kasla awan sa met pagdumaan ti pananglabikas este panangbalikasda iti e? diak ammo, ta saanak met a linguist koma. ngem no patneng nga ilokano ken umiiloko, maymaysa ti saoda iti dayta e iti kas koma iti "wen," "met," "bedbed," "ilem," "isem," "panagem," "nakem," "timel," "belleng," "aweng," "palileng," "baket," "ubet," "gawed," "kerret," "siket," "lengleng" "alimuteng," "alsem," "pekkel," "kuribetbet," "pamulinawen" ken dadduma pay.

diak ammo no dayta nga e ti ibagbaga ni chris dita a kapadpad ti e iti english a "bed" nga ejemplona.

ta no baliksem a kasla "bed" dagita a words ket awanen, nabasa nga "e" ti balbaliksemon ket madlaw la unayen a saanka a patneng nga umiiloko ket kaska la dagitayen kunada a "hilaw" nga ilokano a no agilokoda ket kasla tagalog ti panagbalikasda. "wen, manong, naemas te penakbet ken denengdeng!" kunada a kasla agliblibbi nga agsao.

wenno kas ngata e kadagiti balikas a "serrek," "parek," "durek," "ledda," wenno "rebba"?

kabayatanna pay, adtoy dagiti dadduma pay a pakakumikomak iti wikipedia:
adunto pay. agingga a masangok.

2 makuna:

idi 7:54 p. m., septiembre 07, 2005, Anonymous Anónimo nakunana...

Re: "Controversial article"

I'm not quite sure about the classifications of Iluko — northern and southern — but I think C. Sultina is right that the Iluko vowel /e/ has (at least) two variants:
1) [e] as in the vowel sound in the english word 'bed' (I heard in it in Laoag) and
2) [e] as in the vowel sound in the english word 'turn'

SEBenosa

 
idi 8:55 a. m., septiembre 08, 2005, Blogger RVA nakunana...

agyamanak, ading sherma, iti isasarungkarmo ditoy nanumo a blogko.

talaga nga adda dua a panangibalikas iti dayta "e" iti iloko wenno kadagiti agsasao iti iloko. kas nakunakon, maysa a pakailasinan iti maysa a patneng nga umiiloko (native speaker) ken iti saan. ken adda dagiti balikas nga addaan "e" a saan nga agpapada ti pannakaisao ti "e"da. kas kadagiti inyeksampolko a balikas. kas koma ti "e" iti "tirem" wenno "gemgem" naiduma iti "e" iti "perroka" wenno "ledda".

ti ketdi claim ngamin ni cris ket ti clasifficationna, agduma kano ti "e" ti norte ken ti "e" ti sur. kaniak met, segun ti paliiwko kadagiti native speakers iti norte ken sur, kasla awan met nagdumaanda. malaksid la kadagiti saan a patneng nga speakers.

mapaliiwko pay ketdi a kaaduan kadagiti kanta nga iloko a kaaduanna a dagiti kumakanta ket aggapu iti ilocos norte, ti panangibalikasda iti "e" iti kantada ket kasla "bed" ket diak ammo no dagitoy a kumakanta nga ilokano ket native speakers wenno igaggagarada a baliwan ti "e" iti kantada.

 

Publicar un comentario

<< Home