iloko iti pagadalan

hmm, nagpintas man daytoy topiko a linuktan ni gayyem a Joel B. Manuel, nalaing a maestro, premiado a mannurat ken mannaniw, sumingsingising (wenno nakasingising pay ketdin, nakatangkayag sa payen!) a kritiko iti literatura, iti dap-ayan ti iluko.com!

daytoy panawenen a maisuro kadagiti pagadalan iti kailokuan ti, ania pay, no di iloko, ti lengguahe, ti pagsasao ni ilokano, iloko wenno iluko (according to apo laconsay; iloko kunada iti rimat ket mas patiek sa da apo jsphjr, hehe! isu nga iloko kunak met). panawenna ketdi amin a panawen, iti koma ket amin a panawen a maisuro ti iloko iti klasrum, nangruna kadagiti ubbing nga agnarseri, agprep, agkinder, aggredwan, aggredtu, aggredtri ta dita ti ayanna ti pannakamuli ken pannakasangal ti ammo ken pannakaammo ti maysa nga ubing iti kulturana, iti pagsasaona kontra iti nakaad-adu ken nakadurdursok ken nakaam-amak nga impluensia ti agdama a media ken multimedia ti tv, internet, mp3, dvd, selpon, cheap tagalog romance pocketbooks ken dadduma pay a madi a kita wenno sungani a langa ti multimedia ken pop culture.

panawennan, panawenen, panawenna pay ket idi pay koma. kankanayon a mabaybay-an daytoy iti kailokuan. naim-imbag pay ngarud idiay bisayas, nangruna idiay cebu, ta istriktoda a mangsursurot ken mangipatpatungpal iti kayatda iti klasrum man wenno pagopisinaan a nasken a bisaya man gid wenno sebuano ti sao ken pagsasao a maaramat (ala, ket, uray ti national anthem, 'tay sebuano version ti kankantaenda, saan a 'tay tagalog).

kankanayon daytoy nga isyu nangruna kadagiti mannurat nga ilokano ken iti gumil. kankanayon met nga awan ti matintinong nga aksion wenno uray gakat. kaaduanna ngamin nga agduduma, adu dagiti kapanunotan ken suhestion. pagaapaan pay no dadduma, hehe! dandani daytan iti naluktan idin a thread iti iluko.com dap-ayan 2 a nagkayamkam pay sa iti tawid newsmagazine da manong Jimmy Agpalo, daytoy ti maipapan iti "standardization" ti iloko a linuktan ni manang Aida C. Tiama (napintas dagiti naiparang ken naagapad a kapanunotan ken puntos ditoy, nasayaat koma no maitultuloy a mapagpapatangan).

ket itan, agyamantayo ta adtoy ni joel a nangipalagip manen. sapay ta addan agmata iti daytoy a suhestion wenno panangipalagip manen. sapay ta adda mangikalbit kadagiti maseknan, kadagiti makuna a "panglakayen" nga addaan iti makuna nga "otoridad" kadagitoy a bambanag.

aya, ket, napintas man ti diskasion da gagayyem joel ken gayyem Abril Varilla, kasta met ni mang DC Rubin! bareng man no addanto met maibagak sadiay a thread.

malagipko man laeng, idi sumrekak iti gredwan (mga 1975 idi), iloko ti medium of instruction ket dagiti libromi ket kaaduanna a kadaanan nga iloko, malaksid kadagiti tagalog a textbook a tatak-bagong lipunan. nakail-ilokano ken nakail-ilokokami idi. tarastasenmi ti agbasa iti iloko, saan a beddabeddal wenno por silaba. pagsiaatanna pay ngamin ta sakbay a simrekak iti gredwan, ammokon ti agbasa iti iloko ta isu met ti insursuro ni inangko idi babaen kadagiti lebbenna a bannawag ken daan a libro iti elemnetaria nga iloko. awan pay ti pre-schooling idi, awan ti adu la amin a nursery, kinder ken preparatory a kas ita. basta no nadanonen ti innem a tawen wenno aginnemen ti ubing idi, agenrolen iti gredwan (ania koma ita ti nagdumaanna ti nag-preschool ken saan? nalalaingda kadi ita dagiti nagpreschool ngem dakami a saan?)

ngem idi kuan, gredporkam sa idin, maiparit metten ti iloko iti klasrummi piman! ne, ket multaenda payen iti mikol sa ti kada balikas nga iloko a yebkasmon! dapat english! ngem saan a nagbayag dayta ta ne, umelkami met aminen ket agsesenneniaskam' lattan, hehehe!

kabayatanna, maragsakanak unay a makitak wenno mabasak iti web dagiti kabaddungalak a mannurat (dagiti makuna a ka-batchko iti man panagsuratan wenno iti edad) a kas ken ni gayyem joel ken gayyem abril malaksid pay kada gayyem daniel (DLN) ken gayyem reynald (of rfaafil fame), agramanen ni gayyem miks (Arnold P. Jose). mayat man ti panagkakaduami idi iti kada gumil kombension ken iti sinnurat (iti literal a sinnukat ti surat ta saan pay nga uso idi ti selpon wenno teks ken internet). dayta a panagkakadua, nakaparnuay iti maysa a libro, ti "Sagibo". mairaman iti daytoy a batch wenno grupo da John B. Buhay, Delfin Dumayas, Pete Duldulao, Oswald Valente, Joel Bagasol, Jenerwin Bacuyag, Jovymar Tactac ken dadduma pay a diak mabigtan a malagip ita (sorry)...